Stwierdzenie Ciąży po Otrzymaniu Wypowiedzenia
Kobieta w ciąży jest chroniona przed zwolnieniem nawet w przypadku jeżeli fakt bycia w ciąży stwierdziła po tym jak otrzymała od pracodawcy wypowiedzenie. Jeżeli dostarczy dla pracodawcy zaświadczenie lekarskie stwierdzające ciążę ma prawo żądać cofnięcia wypowiedzenia. Nie ma w tym przypadku znaczenia kiedy kobieta zaszła w ciążę. Czy stało się to przed czy po otrzymaniu wypowiedzenia (mówi o tym wyrok Sądu Najwyższego z 2 czerwca 1995 r., I PRN 23/95).
Co w powyższym przypadku należy zrobić? Należy niezwłocznie po uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego ciążę poinformować o tym szefa z jednoczesnym żądaniem uznania wypowiedzenia za bezskuteczne. Jeżeli pracodawca odmówi, wówczas należy odwołać się do sądu pracy. Pamiętaj, że na odwołanie do sądu masz 7 dni od dnia, w którym w sposób nie budzący wątpliwości dowiedziałaś się o ciąży. Terminy są zatem dość krótkie dlatego musisz działać szybko. Możesz nie uzyskać przywrócenia do pracy jeżeli odwołanie do sądu złożysz bez zachowania wskazanego powyżej terminu. W takim przypadku pozostanie ci złożenie do sądu wniosku o przywrócenie terminu złożenia pozwu. Wniosek musi zawierać mocne uzasadnienie przyczyny opóźnienia.
Z roszczeniem cofnięcia wypowiedzenia możesz również wystąpić w sytuacji jeżeli w ciążę zaszłaś zanim upłynął termin wypowiedzenia ale dowiedziałaś się o niej po upływie wypowiedzenia (po rozwiązaniu umowy o pracę). W takim przypadku pracodawca powinien cofnąć wypowiedzenie i przywrócić cię do pracy jak również zapłacić wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy (mówi o tym wyrok Sądu Najwyższego z 15 stycznia 1988 r., I PRN 74/87). Okres ten liczy się jednak od dnia kiedy powiadomiłaś firmę o ciąży a nie od dnia kiedy ustało zatrudnienie w firmie.
Pamiętaj również, że możesz żądać od pracodawcy cofnięcia wypowiedzenia nawet w przypadku jeżeli początkowo nie kwestionowałaś zwolnienia z pracy (mówi o tym wyrok Sądu Najwyższego z 29 marca 2001 r., I PKN 330/00).
Nieco inaczej wygląda sytuacja kiedy to kobieta składa wypowiedzenie pracy lub rozwiązanie umowy o pracę następuje za porozumieniem stron. Jeżeli w danej chwili kobieta była w ciąży i nie była tego świadoma może w późniejszym terminie uchylić się od skutków złożonego oświadczenia woli, powołując się na błąd wynikający z braku wiedzy o pozostawaniu w ciąży. W efekcie pracodawca powinien przywrócić kobietę do pracy (mówi o tym wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2002 r., I PKN 156/01). Jeżeli jednak w chwili składania oświadczenia o rozwiązaniu umowy kobieta była świadoma, że jest w ciąży lub zaszła w ciążę w późniejszym terminie wówczas umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu.
Warto również pamiętać, że kobieta, która nie była w ciąży w chwili wypowiedzenia jej umowy o pracę, lecz zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia tej umowy, przysługuje ochrona, chociażby po okresie wypowiedzenia nastąpiło przerwanie ciąży (mówi o tym wyrok Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 1972 r., III PZP 7/72). Ponadto (zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1999 r., I PKN 468/99) ochrona trwałości stosunku pracy ze względu na ciążę, obejmuje także sytuację, gdy ciąża zakończyła się poronieniem przed upływem okresu wypowiedzenia. Ciężar udowodnienia ciąży spoczywa na pracownicy.
Przepisy prawa
Wyrok Sądu Najwyższego
z 2 czerwca 1995 r., I PRN 23/95
„Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w okresie ciąży obowiązuje również w sytuacji, gdy zaszła ona w ciążę w okresie wypowiedzenia.”
—
Wyrok Sądu Najwyższego
z 15 stycznia 1988 r., I PRN 74/87
„Do ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest istotny termin wykazania powyższej okoliczności, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Pracownicy podejmującej pracę w wyniku przywrócenia, jeżeli rozwiązano lub wypowiedziano jej umowę o pracę w okresie ciąży, przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy, począwszy od chwili, w której zakład pracy został powiadomiony o ciąży powodującej objęcie jej szczególną ochroną stosunku pracy.”
—
Wyrok Sądu Najwyższego
z 29 marca 2001 r., I PKN 330/00
„Pracownica, która początkowo nie kwestionowała wypowiedzenia jej umowy o pracę, może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną, gdy po dokonaniu wypowiedzenia okazało się, że jest w ciąży lub gdy w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę.”
—
Wyrok Sądu Najwyższego
z 19 marca 2002 r., I PKN 156/01
„Pracownica, która nie wiedząc, że jest w ciąży, złożyła oświadczenie woli zmierzające do rozwiązania umowy o pracę może się uchylić od skutków tego oświadczenia niezależnie od tego, czy błąd został wywołany przez pracodawcę, czy wiedział on o błędzie lub mógł go z łatwością zauważyć.”
—
Wyrok Sądu Najwyższego
z 13 kwietnia 1972 r., III PZP 7/72
„Kobiecie, która nie była w ciąży w chwili wypowiedzenia jej umowy o pracę, lecz zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia tej umowy, przysługuje ochrona przewidziana w art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 1924 r. w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet, chociażby po okresie wypowiedzenia nastąpiło przerwanie ciąży.”
—
Wyrok Sądu Najwyższego
z 16 grudnia 1999 r., I PKN 468/99
„[…] zasada ochrony kobiety w ciąży – zgodnie z art. 177 § 1 KP – odnosi się zarówno do zakazu wypowiedzenia umowy jak i rozwiązania stosunku pracy oraz obejmuje sytuację, gdy ciążą zakończyła się poronieniem przed upływem okresu wypowiedzenia.”
