Zmiana Warunków Pracy Kobiet w Ciąży

Ochrona kobiet w ciąży przewidziana przepisami Kodeksu pracy obejmuje nie tylko ochronę przed zwolnieniem ale również przed zmianą warunków pracy i płacy które są zawarte w umowie o pracę. Ochrona ta dotyczy okresu w którym kobieta jest w ciąży oraz w czasie urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego. Co do zasady pracodawca może zmienić warunki pracy i płacy tylko za twoją zgodą czyli w drodze porozumienia stron. Są jednak od tej zasady pewne wyjątki.

Pierwszym z nich jest możliwość zmiany warunków pracy i płacy na podstawie przepisów Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz. 192). Zgodnie z Art. 5 ust. 5 pkt. 1 tej ustawy pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 osób, może kobiecie w okresie jej szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Najczęstszymi przyczynami są zmiany organizacyjne w firmie lub trudna sytuacja ekonomiczna jaka spotyka pracodawcę. Można np. wyobrazić sobie sytuację w której w efekcie zmian organizacyjnych stanowisko pracy kobiety w ciąży ulega likwidacji. Gdyby kobieta nie była w ciąży wówczas byłby to powód do zwolnienia jej z pracy. Kobieta w ciąży jest jednak chroniona przed zwolnieniem. To co może zrobić pracodawca to np. wręczyć jej wypowiedzenie zmieniające skutkujące przeniesieniem na inne stanowisko pracy.

Należy w tym miejscu wskazać, że jeżeli w efekcie zmiany następuje obniżenie wynagrodzenia wówczas kobiecie przysługuje dodatek wyrównawczy. Dodatek będzie wypłacany przez cały okres kiedy kobieta podlega szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Dodatek sprawia, że sytuacja finansowa kobiety nie ulega pogorszeniu. Sytuacja ta zmieni się natomiast (pogorszy się) po zakończeniu okresu ochronnego kiedy dodatek przestanie być wypłacany.

Drugim przypadkiem kiedy pracodawca może (a w zasadzie jest zmuszony) do zmiany warunków pracy kobiety w ciąży jest zmiana która wynika z przepisów kodeksu pracy i ma na celu ochronę jej zdrowia. Chodzi o przypadki kiedy kobieta jest np. zatrudniona w porze nocnej lub wykonuje rodzaj pracy zakazanej dla kobiet w ciąży. Przepisy Kodeksu pracy nakazują dla pracodawcy dokonać odpowiednich zmian np. zmienić kobiecie harmonogram pracy czy przenieść ją do innej pracy. Zmiana warunków pracy kobiety w ciąży którą nakazuje sam ustawodawca nie wymaga wypowiedzenia zmieniającego. Tego typu zmiana jeżeli skutkowałaby obniżeniem pensji również zobliguje pracodawcę do wypłacania dodatku wyrównawczego.

Przepisy prawa

Ustawa

z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz. 192).

Art. 5

5. W okresie objęcia szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi:

1) któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, pracownicy w ciąży, pracownikowi w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

6. Jeżeli wypowiedzenie warunków pracy i płacy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikom, o których mowa w ust. 5, przysługuje, do końca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, dodatek wyrównawczy obliczony według zasad wynikających z Kodeksu pracy.